Serokê Yekîtiya Bijîşkan Dr. Beppe Savary jî ku di nav wê heyetê de bû got “Îspata herî mezin ev e ku Wezîrê Parastinê yê Dewleta Tirk li xwe mukir hat ku gaza jehrî bi kar anîne.”
Artêşa Tirk a ku ji 14’ê Nîsana 2022’an ve êrişî Başûrê Kurdistanê dike heta niha gelek caran çekên kîmyewî bi kar anîye.
Ji bo lêkolîna li ser mijarê Yekîtiya Bijîşkên Navneteweyî yên li Dijî Şerê Atomê (IPPNW) di navbera 20-27’ê Îlona 2022’an de heyetek şand Başûrê Kurdistanê.
Heyetê derbarê lêkolîn û çavdêriya li herêmê rojek berê raporek amade kir.
Serokê IPPNW Dr. Beppe Savary û Çavdêrê Çekên Bîyolojîk ê berê yê Neteweyên Yekbûyî Dr. Jan van Aken di rapora xwe de diyar kirin ku delîlên xurt hene ku dewleta Tirk sûcê çekên kîmyewî kiriye.
Her wiha bang li Rêxistina Qedexekirina Çekên Kîmyewî (OPCW) kir ku lêpirsînê bide destpêkirin.
Dr. Savary: Gelek belge di destên me de hene
Dr. Savary diyar kir li Silêmaniyê wan gelek belge û dîmen bi dest xistine ku artêşa Tirk çekên kîmyewî yên qedexe bi kar anîne û got:
“Ji me re hate gotin ku li gundekî navçeya Amêdiyê ji ber ku artêşa Tirk çekên kîmyewî bi kar aniye malbatek birîndar bûye û rewşa wan giran e.
Lê qaymakamê Amêdiyê em astengkirin.
Li gorî agahiyên me stendiye, bikaranîna çekên kîmyewî di meha Îlonê de pêk hat.
Hê demeke dirêj ji ser wê derbas nebûbû û me dikaribû bi hêsanî şopa çekên kîmyewî bibînin.
Tedawiya kesên ji ber çekên kîmyewî birîndar bûne jî mijareke girîng bû.
Divê were tespîtkirin çekên kîmyewî çiqas bandor li van kesan kiriye.”
Dr. Savary: Delîla herî mezin mukirrhatina Hulusî Akar e
Dr. Beppe Savary diyar kir ji bo ku li dewleta Tirk derbarê bikaranîna çekên kîmyewî lêpirsîn were destpêkirin, belge û agahiyên ku wan kom kirin têr dikin û bal kişand ser mukirhatina Wezîrê Parastinê yê Tirk Hûlûsî Akar.
Akar gotibû ‘Me gaza rondikrêj bi kar aniye’.
Dr. Savary diyar kir di warê leşkerî de bikaranîna gazên kîmyewî teqez qedexe ye û got “Mikurhatineke mezin e ku Akar gotiye wan li qada şer gaza rondikrêj bi kar aniye.
Ev gotin bes e ku OPCW lêpirsînekê bide destpêkirin.”
Dr. Savary diyar kir ku belgeyên ku wan bi dest xistine, ne belgeyên ku bêne piştguhkirin û têkildarî xebatên ku dê bikin ev agahî da:
“Ji bilî rapora ku me weşandiye, ez ê bi hikûmeta Swîsreyê û Jan van Aken jî bi hikûmeta Elman re xwedî însiyatîf bin.
Bi taybetî em difikirin ku divê ev her du welat Tirkiyeyê hişyar bikin.
Hêvîdar im bi xebata me rê li ber bikaranîna çekên kîmyewî yên dewleta Tirk bigire. “
